کتاب حدائق الصالحین فی شرح الصحیفه السجادیه

معرفی کتاب حدائق الصالحین فی شرح الصحیفه السجادیه

حدائق الصالحین فی شرح الصحیفه السجادیه تألیف ملاغلامرضا کاشانی، از عالمان سده دوازدهم هجری قمری، است. این اثر، شرحی تفصیلی بر یازده دعای اول صحیفه سجادیه امام سجاد (ع) می‌باشد. ویژگی بارای این کتاب، رویکرد عرفانی و کلامی آن است که با ذوقی معرفتی آمیخته شده است. مؤلف هر یک از دعاها را در «حدیقه» ای جداگانه به شکلی عمیق توضیح داده است. به یقین اگر وی فرصت تکمیل این اثر عظیم را می‌یافت، امروز شرحی دقیق، علمی و کامل از تمامی ادعیه صحیفه سجادیه در اختیار داشتیم.

ملاغلامرضا کاشانی در این شرح، با تتبعی تحسین‌برانگیز به مداقه علمی در هر لغت، اصطلاح و مبحث معرفتیِ مهم پرداخته و ابعاد مختلف هر موضوع را به دقت می‌کاود. این کتاب انباشته از ارجاعات و نقل‌قول‌هایی از کتب علمی عصر مؤلف و پیشینیان اوست؛ به گونه‌ای که حدود دویست و پنجاه منبع علمی در آن مورد استفاده قرار گرفته است. چنین تتبع و احاطه‌ای بر منابع در آن عصر، پدیده‌ای بدیع و بسیار ارزشمند محسوب می‌شود. در این اثر، علاوه بر شرح محتوای ادعیه، اسناد دعاهای اول تا یازدهم نیز بررسی شده است. درباره عدم ادامه شرح پس از دعای یازدهم، دو احتمال وجود دارد: یا مؤلف موفق به تألیف بخش‌های بعدی نشده است، یا آن را نگاشته اما به دست ما نرسیده و در فهرست‌های قدیمی نیز ادامه آن ثبت نشده است.

این گنجینه نفیس با اهتمام حجت‌الاسلام دکتر سیداحمد سجادی و حجت‌الاسلام سیدمحمود نریمانی، در بخش احیای تراث انتشارات مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان به زیور طبع آراسته شده و در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.