مجموعه مقالات اولین همایش بین المللی افول آمریکا، روند گذشته و تحولات آینده (جلد چهارم)

معرفی کتاب مجموعه مقالات اولین همایش بین‌المللی افول آمریکا، روند گذشته و تحولات آینده (جلد چهارم)

کتاب حاضر مجموعه‌ای از مقالات ارائه‌شده در نخستین همایش بین‌المللی «افول آمریکا» است که با هدف تبیین علمی، مستندسازی و گفتمان‌سازی پیرامون روند نزولی قدرت ایالات متحده، به همت مراکز علمی و دانشگاه‌های معتبر کشور و برخی نهادهای بین‌المللی برگزار شده است.

این مجموعه در بخش‌های مختلف به واکاوی مفهومی، نظری و مصداقی افول قدرت آمریکا می‌پردازد. در بخش نظری، دیدگاه‌ها و نظریه‌های غربی و بومی درباره چرایی و چگونگی افول آمریکا بررسی شده‌اند. در بخش‌های دیگر، به شکاف‌های فرهنگی، هویتی و اجتماعی ایالات متحده، افزایش بحران‌های داخلی، ناکارآمدی نظام سیاسی و انتخاباتی، ساختار سرمایه‌سالار، و چالش‌های امنیتی و اقتصادی ناشی از بدهی‌های فزاینده پرداخته می‌شود.

از منظر نویسندگان و اندیشمندان مشارکت‌کننده، آمریکا به‌عنوان کشوری چندپاره، با بحران‌های هویتی و سیاسی عمیقی روبه‌روست که نمود بارز آن در انتخاب چهره‌هایی چون دونالد ترامپ و کاهش نفوذ جهانی این کشور مشاهده می‌شود. به باور ایشان، افول رهبری جهانی آمریکا مورد اذعان بسیاری از نخبگان آمریکایی نیز قرار گرفته و نمود آن در کاهش کاربرد اصطلاح «رهبری جهانی» در اسناد رسمی ایالات متحده قابل مشاهده است.

این کتاب، با تکیه بر تحلیل‌های راهبردی و شواهد تجربی، نشان می‌دهد که زوال تدریجی قدرت آمریکا نه تنها در میان اندیشمندان منتقد داخلی این کشور بلکه در سطح بین‌المللی نیز به یک گفتمان رایج تبدیل شده است. در نهایت، نویسندگان تأکید دارند که این افول، در چارچوب سنت‌های الهی و وعده‌های حق، فرصتی بی‌نظیر برای ملت‌های حق‌طلب جهان جهت بازتعریف نظم نوین جهانی بر پایه معارف الهی فراهم کرده است.

گزیده کتاب مجموعه مقالات اولین همایش بین‌المللی افول آمریکا، روند گذشته و تحولات آینده (جلد چهارم)

1- نشانه‌های درون‌ساختاری ظهور دولت ضعیف در آمریکا
در نگرش گروه‌های محافظه‌کار سیاست خارجی آمریکا، تأکید دارند که بیشینه‌سازی قدرت و تغییر در شکل‌بندی‌های ژئوپلیتیکی، نه تنها به شکست منجر نمی‌شود، بلکه دولت‌ها می‌توانند اهداف عقلایی و راهبردی خود را تأمین نمایند. در چنین شرایطی است که یک بازیگر بین‌المللی می‌تواند از منافع خود در حوزه منطقه‌ای حفاظت نماید. به همین دلیل است که گروه‌های آفندی در سیاست خارجی آمریکا، اعتقاد دارند که دولت و ساختار بوروکراتیک دفاعی برای بیشینه ساختن قدرت نسبی تلاش می‌کنند. آنان می‌کوشند به این جمع‌بندی برسند که چه هنگام سر بلند کنند و در چه هنگام انعطاف‌پذیر باشند (المن، 1390 ، ص. 64).
الگوی کنش ترامپ در راستای به کارگیری سازوکارهایی مبتنی بر اقدامات تهاجمی، پنهان‌کاری و فریب، برای تغییرات ژئوپلیتیکی بوده است. ایالات‌متحده از زمان پایان جنگ سرد، هفت جنگ به راه انداخته و از یک مبحث از یازده سپتامبر، به طور مداوم در جنگ بوده است. توسعه قدرت نظامی آمریکا در دوران مختلف بعد از جنگ سرد و در حوزه مرزهای جغرافیایی ایران و روسیه، ماهیت ژئوپلیتیکی خواهد داشت. مرشایمر (1398) به این موضوع اشاره دارد که «یقینا هر فردی که درک ابتدایی از امور ژئوپلیتیکی داشته باشد، وقوع این رویداد را پیش‌بینی کرده که غرب در حال حرکت به سوی حیاط خلوت روسیه و تهدید منافع استراتژیک آن بوده است» (ص. 258).. .