رساله غنا
تحقیق و بررسی اجمالی غنا از نگاه فقیه و محقق بزرگوار شیخ مرتضی انصاری و دیگر فقهاء عظام
- الکترونیکی
- معرفی کتاب
- مشخصات کتاب
معرفی کتاب رساله غنا
کتاب رساله غنا نوشته حمیدرضا ارباب‌سلیمانی می‌باشد و انتشارات حکمت و عرفان آن را به چاپ رسانده است.
شاید در گذشته بررسی مسأله «غنا و موسیقی» اهمیت چندانی نداشت چون تا زمانی که رادیو و تلویزیون و سایر وسایل صوتی اختراع نشده بود تبیین دقیق احکام و حدود موضوع غنای حرام خیلی نیازش احساس نمی‌شد. گرچه بزرگان و فقهای شیعه از ابعاد مختلف این مسأله، خود آگاه بودند. و آن‌گاه که این وسایل اختراع شد و مورد استفاده همگان قرار گرفت از آن‌جا که قبل از انقلاب اسلامی، رادیو و تلویزیون به‌دست نااهلان و نامحرمان اداره می‌شد، مردم متدین و متعهد کشور ما به‌پیروی از برزگان و رهبران دینی از این دو رسانه دوری می‌جستند تا به‌گناه آلوده نشوند.
حال که اهمیت موضوع «غنا» در شرایط کنونی روشن شد. ذکر این نکته نیز لازم است که هدف از نگارش کتاب رساله غنا، بررسی دقیق این مسأله از دیدگاه فقیه بزرگوار و محقق کم‌نظیر، شیخ مرتضی انصاری است.
گزیده کتاب رساله غنا
مرحوم شیخ انصاری در استظهار حکم حرمت غنا از احادیث مفسره خدشه می‌کند و چنین می‌گوید:
«و گاهی در استدلال به‌این روایات (مفسره) خدشه می‌شود به این‌که طائفه اول بلکه دوم این روایات در غنایی که از قبیل کلام باشد ظهور دارد. زیرا در آنها قول زور به غنا تفسیر شده است». (حال آن‌که غنا از مقوله کلام نیست بلکه غنا از انحاء و اقسام صداها، بلکه کیفیت خاصی از آن است اعم از این‌که این کیفیت صوتی با کلام همراه گردد یا صدای خالص بدون کلام باشد).
بنابراین مناقشه شیخ از این قرار است که استشهاد امام به دو آیه مربوط به «قَوْلَ الزُّورِ» و «لهو‌الحدیث» کاشف از این است که غنای مورد حکم در این احادیث غنایی است که از قبیل کلام و گفتار لهوی و باطل باشد که موجب انحراف می‌گردد. به‌عبارت روشن تر آن‌چه حقیقتاً باعث حرمت غنا است، آن کلمات لغو و لهو و باطل است که به‌وسیله آواز اظهار می‌گردد وگرنه آهنگ صدا به‌خودی خود حرمت ندارد. چون حرمت وارده در طائفه اول و دوم روایات، صرفاً ناظر به قسم خاصی از غنا است که مشتمل بر سخن باطل و گمراه‌کننده و لهوی باشد نه این‌که مشعر بر حرمت مطلق غنا (حتی در فرضی که متضمن کلام باطل نیست) باشد.
