بر سر دو راهی

معرفی کتاب بر سر دوراهی

کتاب بر سر دوراهی نوشته عبدالله نصری می‌باشد و انتشارات امیرکبیر آن را به چاپ رسانده است. این کتاب در باب تحلیل جبر و اختیار از دیدگاه علامه جعفری سخن گفته است. بحث جبر و اختیار یکی از مسائل مهم فلسفی است که در طول تاریخ، اندیشمندان شرق و غرب در باب آن به تأملات بسیار پرداخته‌اند.

در تاریخ تفکر اسلامی نه‌تنها فیلسوفان، که متکلمان نیز به بحث و بررسی در باب این موضوع پرداخته‌اند، اما در این بحث «علامه جعفری»، آرا و عقاید خاصی داشته است که در موارد بسیاری با دیدگاه فلاسفه، متکلمان و حتی اصولیین متفاوت است. او مباحث مهمی را در باب اراده، اختیار و رابطه آن با انسان و مراتب اختیار و دلایل اثبات آن و ارتباط آن با ارادهٔ الهی مطرح کرده است. در این اثر تلاش شده تا علاوه‌بر تبیین آرای علامه جعفری در این زمینه، به مقایسهٔ دیدگاه‌های او با سایر متفکران اسلامی پرداخته شود.

بخشی از کتاب بر سر دوراهی

اراده از عوامل مؤثر در تحقق فعل اختیاری است. درباب نقش اراده در فعل اختیاری پرسش‌های جدی مطرح است، از آن جمله: نسبت اراده با نفس انسان چیست؟ آیا از صفات ذاتی نفس است؟ یا از افعال نفس است؟آیا اراده جنبۀ فعلی دارد یا جنبۀ انفعالی؟ نسبت اراده با شوق چیست؟

آیا اراده همان شوق مؤکد است یا غیر از آن است؟ آیا اراده آزاد است یا نیست؟ منشأ اراده چیست؟ رابطه اراده با اصل علیت و ضرورت چیست؟ در تحلیل اراده و نقش آن در افعال اختیاری آیا اختلاف نظری میان متفکران وجود دارد یا ندارد؟