فریب و ضد فریب
- الکترونیکی
- معرفی کتاب
- مشخصات کتاب
معرفی کتاب فریب، ضدفریب و ضداطلاعات
فریب عبارت است از ارائه وارونه واقعیت(دستکاری، تحریف، کتمان و...) برای دستیابی به برخی برتریها. فریب سیاسی از طریق داشتن روابط دیپلماتیک یا بینالمللی و فریب نظامی از طریق عملکرد نیروهای نظامی حاصل میشود. اگر یکی از طرفین موقعیت تهاجمی بیشتری داشته باشد میتواند در عملیات فریب نیز موفقتر باشد. طرف آغازگر عملیات فریب میتواند در ماهیت مقابله نقش تعیینکنندهای ایفاء کند و به این ترتیب میزان کنترل او بر عملیات بیشتر خواهد بود. مزیت عمده برای طرف آغازگر، بهرهبرداری مناسبتر از زمان است. هرچند ممکن است مخاطب موردنظر بر پایه عناوین عملیات فریب طرف آغازگر، اقدامی به عمل نیاورد، اما باید زمانی را برای ارزیابی سناریوهای فریب و یا کسب اطلاعات دیگر، صرف کند که این امر به نفع طرف آغازگر است. تاریخ نشان داده است که با تقویتدریافتها و باورهای کنونی دشمن، بهتر میتوان عملیات فریب را اجرا کرد تا با متقاعد کردن او به تغییر افکارش. کارکنان عملیات روانی باید به دشمن تلقین کنند که راهی را که انتخاب کرده، بهترین گزینه ممکن است تا بدین ترتیب او را از اندیشیدن به طرحها و راههای جایگزین دیگر، باز دارند.
فریب ممکن است استراتژیکی، عملیاتی یا تاکتیکی باشد:
فریب استراتژیک به مواردی اشاره دارد که کشورها در زمان جنگ یا صلح سعی میکنند با آشفته کردن یا گمراه کردن طرف مقابل، استراتژی دیپلماتیک یا نظامی خود را پنهان نگه دارند. در این سطح از فریب، لازم است که تصمیمگیرندگان ارشد یک ملت، در زمینههای دیپلماسی، اقتصاد و اساساً در هر جنبه از منازعات مدرن، بتوانند طرف مقابل را آشفته یا گمراه کنند. فریب استراتژیک میتواند با استفاده از اقدامات نظامی باعث تمدید و تقویت فریب سیاسی شود.
فریب عملیاتی، نیروهای مستقر در منطقه، نیروی زمینی، نیروی مستقر در میدان نبرد و یا در برخی مواقع فرماندهان لشکرها را نیز شامل میشود. هدف عملیات فریب در سطح عملیاتی جنگ، تأثیرگذاری بر تصمیمات فرماندهان طرف مقابل قبل از وقوع نبرد است. این نوع از فریب به این منظور انجام میگیرد که نتایج تاکتیکی نبردها و درگیریها به نفع طرف فریبدهنده باشد و در نتیجه در سطح عملیاتی، قابل بهرهبرداری شوند.
فریب تاکتیکی اقداماتی است که برای آفریدن شگفتی در میدان نبرد به کار گرفته میشود. اقدامات مربوط به فریب تاکتیکی میتواند از اقدامات استراتژیک یا عملیاتی پشتیبانی کند. هرچند خط فاصل میان فریب تاکتیکی، عملیاتی و استراتژیکی کاملاً مشخص نیست، اما فریب تاکتیکی به اقدامات کوتاهمدت لشکر یا واحدهای کوچکتر در منطقه نبرد اطلاق میشود.
کتاب فریب، ضدفریب و ضداطلاعات در مورد فریب است؛ مشخصاً فریب را به عنوان ابزاری برای کسب مزیت در یک منازعه مورد توجه قرار میدهد، اصول و کارکردهای فریب را در تمامی سطوح دولتی و غیردولتی بررسی میکند و به نقش ویژه آن در پشتیبانی از عملیات نظامی، امنیت ملی و اجرای قانون میپردازد. در کنار موضوع اصلی بحث یعنی فریب، کتاب، تشابهات فریب، ض اطلاعات و عملیات روانی را نیز بررسی میکند. این موضوعات در طول سالیان متمادی به عنوان رشتههای جدا از هم مورد مطالعه قرار گرفتهاند، اما این کتاب با ارائه دیدگاهی متفاوت اصول و روششناسی مشترکی را مورد توجه قرار میدهد که در هر سه موضوع نهفته است.
کتاب حاضر ضداطلاعات را نیز با جزئیات دقیق بررسی میکند .بسیاری از کتابهای مرتبط با موضوع ضداطلاعات بر موضوع ضدجاسوسی یا شناسایی و مقابله با جاسوسان تمرکز دارند. اما از آنجاکه همه موضوعات مرتبط با ضداطلاعات به موضوعات ضدجاسوسی مربوط نمیشوند، بنابراین بسیاری از مثالهای کتاب در مورد ضداطلاعات هستند. کتاب بر کاربرد فریب در عملیات روانی بخصوص بهعنوان یک رشته مطالعاتی تمرکز دارد و دربرگیرنده نمونههای تاریخی فراوان میباشد. کتاب یک چهارچوب اصلی در زمینه برنامهریزی فریب برای جامعه دانشگاهی غیرنظامی، جامعه اطلاعاتی و نظامی ارائه میدهد، میان موضوعات نظریهای و عملی در حوزه فریب، پل ارتباطی برقرار میکند.
کتاب فریب، ضدفریب و ضداطلاعات در دو بخش تنظیم شده است:
- بخش اول کتاب ضمن بیان مفاهیم و نظریههای موجود پیرامون فریب، در مورد روششناسی اجرای فریب و شناسایی آن در زمانیکه توسط یک رقیب مورد استفاده قرار میگیرد، بحث میکند. کتاب حاضر جنبههای تاریخی و نظری فریب را به کمک ارائه نکاتی در مورد اجرای عملیاتی برنامهریزی فریب به هم ربط میدهد. بنابراین اثری منحصر بفرد در ارائه گامبهگام نکات آموزشی برای تحلیلگران اطلاعاتی، برنامهریزان عملیاتی و فعالان حوزه فریب به منظور یادگیری چگونگی آمادهسازی و اجرای عملیات فریب، همچنین شناسایی فریب صورت گرفته توسط رقیب، به شمار می آید.
- بخش دوم کتاب نیز مجموعهای از تمرینهای مربوط به فریب و ضدفریب در زمان معاصر ارائه میدهد.
مطالعه این کتاب به تحلیلگران اطلاعاتی، برنامهریزان عملیاتی و افسران عملیاتی که در کل مدت حرفهی خود شانس کمتری برای مشاهده اجرای موفقیتآمیز یک عملیات فریب دارند، پیشنهاد میشود.