مهدی آذریزدی (زادهٔ ۲۷ اسفند ۱۳۰۰ در یزد- ۱۸ تیر ۱۳۸۸) نویسندهٔ کودک و نوجوان اهل محله خرمشاه یزد بود. تنها لذت زندگی‌اش، کتاب خواندن بود. او نخستین نویسنده‌ای است که در ایران به فکر نوشتن داستان برای کودکان و نوجوانان افتاد. به همین دلیل است که عنوان «پدر ادبیات کودک و نوجوان ایران» را به او داده‌اند. همچنین به خاطر آثار ارزشمند او در زمینهٔ کتاب کودک، روز درگذشت او به نام روز ملی ادبیات کودک و نوجوان نام‌گذاری شده‌است.

مهدی آذریزدی

خلاصه زندگینامه مهدی آذر یزدی

مهدی آذریزدی متولد 27 اسفند سال 1300 در یزد در محله خرمشاه است. او از هشت سالگی همراه پدرش در زمین رعیتی کار کرد. در بیست سالگی از کار بنایی به کار در کارگاه جوراب بافی یزد کشیده شد. پس از آنکه صاحب کارگاه جوراب بافی تصمیم به تأسیس دومین کتابفروشی شهر یزد گرفت، او را از میان شاگردان کارگاه به کتاب‌فروشی منتقل کرد. کار در کتابفروشی زمینه آشنایی او با اهالی شعر و ادب را فراهم کرد، و پس از مدتی به تهران نقل مکان کرد و با معرفی همشهری خود حسین مکی در چاپخانه حاج محمد علی علمی واقع در خیابان ناصرخسرو مشغول به‌کار شد.

معروف‌ترین اثر او مجموعهٔ «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب» نام دارد. او جایزهٔ یونسکو و نیز جایزهٔ سلطنتی کتاب سال را پیش از انقلاب ۱۳۵۷ دریافت کرده بود و سه کتاب او توسط شورای کتاب کودک به‌عنوان کتاب برگزیدهٔ سال انتخاب شد.

در سال ۱۳۳۵ و در سن ۳۵ سالگی، پس از آنکه قصه‌ای از انوار سهیلی در چاپخانه توجه‌اش را به خود جلب کرد، به فکر ساده‌نویسی قصه آنطور که مناسب کودکان باشد افتاد. این ایده، زمینه‌ساز خلق جلد اول کتاب قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب شد.

مهدی آذر یزدی در سال ۱۳۴۳ به سبب نگارش کتاب «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب» از سوی «سازمان جهانی یونسکو» به دریافت جایزه نایل آمد. کتاب‌های وی از طرف «شورای کتاب کودک» نیز کتاب برگزیده سال شده‌اند. او در سال ۱۳۷۹ به سبب نگاشتن داستان‌های قرآنی و دینی، «خادم قرآن» شناخته شد. همچنین چندین دفعه از سوی «حوزه هنری استان یزد» «انجمن آثار و مفاخر فرهنگی»، «بنیاد ریحانة الرسول (س)» و… برای وی مراسم بزرگداشت برگزار شده‌است.

افزون بر نویسندگی به امور غلط‌گیری و فهرست اَعلام‌نویسی تا سال‌های آخر زندگی‌اش ادامه داد.

آذریزدی ازدواج نکرده است و در 18 تیر 1388 در سن ۸۷ سالگی در بیمارستان آتیه تهران درگذشت.

به خاطر آثار ارزشمند او در حوزه کتاب کودک، روز درگذشت او به نام روز ملی ادبیات کودک و نوجوان نام‌گذاری شده‌است.

داستان کوتاه از مهدی آذریزدی

کتاب قصه‌های گلستان و ملستان توسط نویسنده به نام، مهدی آذر یزدی نگارش یافته است. کتاب قصه‌های گلستان و ملستان بن‌مایه اخلاقی_اجتماعی دارد و در حوزه کتاب‌های کودک و نوجوان جای می‌گیرد. کتاب قصه‌های گلستان و ملستان درواقع داستان‌هایی از کتاب گلستان سعدی است که با نثر روان برای کودکان مجدد نگاشته شده و مهدی آذر یزدی برای این کتاب از طرف یونسکو در سال 1343مفتخر به دریافت جایزه شد.
کتاب قصه‌های گلستان و ملستان درواقع کتابی است برای کودکان اما با مضمون و محتوایی اجتماعی، این کتاب به کودکان کمک می‌کند تا آنچه را که باید یاد گیرند و می‌تواند یک منبع مناسب تربیتی برای آنان به شمار آید. کتاب قصه‌های گلستان و ملستان اگرچه محتوایی اجتماعی دارد اما نویسنده به هنگام نگارش آن از کلمات ساده و روان استفاده کرده تا کودک و نوجوان به هنگام گوش فرادادن به آن با کلمات سنگین و ثقل روبه‌رو نشود. آنچه در کتاب قصه‌های گلستان و ملستان موردتوجه قرار می‌گیرد شیوه پردازش به داستان‌ها است، به‌عنوان‌مثال در آن قسمت از این کتاب که بحث بر سر تعداد موهای ریش است ابتدا به مخاطب یاد می‌دهد که خوب گوش کند، تصمیم و قضاوت را به تعویق بی اندازد و سپس نتیجه را متوجه می‌شود.

این کتاب می‌تواند یک‌پایه اساسی برای تربیت و یادگیری آداب اجتماعی و هر چه فرهیخته‌تر شدن کودکان باشد. درواقع نویسنده کتاب گلستان وملستان سعی نموده اثری فاخر و درخور فهم و اندیشه کودک اما با زبان لطیف و نرم آنان به رشته تحریر درآورد. کتاب گلستان و ملستان سبکی ساده و روان دارد و مخاطب زمانی که به آن گوش فرا می‌دهد ازآنجاکه شیوه نگارش ملموس است هیچ‌گاه از شنیدن خسته نشده و می‌تواند همراه خوبی در هرلحظه برای او باشد.

میزان تحصیلات مهدی آذریزدی

مهدی تحصیلات مقدماتی فارسی، قرآن و عربی را نزد پدر، مادربزرگ و در «مدرسه خان» آموخت و همزمان با تحصیل، به زراعت و بنایی پرداخت. سپس در کارگاه جوراب‌بافی مشغول به کار شد. آن‌گاه در «کتاب‌فروشی یزد» و «گلبهار» اشتغال یافت. کار در کتاب‌فروشی، نقطه عطفی در زندگی آذریزدی جوان بود. او از یک سو در میان دوستان خاموش، صبح را به شب می‌رساند و با آن‌ها به حشر و نشر می‌پرداخت و از سوی دیگر، چون کتابفروشی، یگانه مرکز و مرجع اهل کتاب و مطالعه شده بود، برای وی فرصتی بود تا با اهل علم، تحقیق و پژوهش آشنا شود. سال‌ها ممارست او با کتاب که بدان بسیار عشق می‌ورزید، از او فردی کتاب‌شناس و صاحب سبک و اندیشه ساخته بود.

خلاصه یکی از داستان های مهدی آذریزدی

داستان خرگوش باهوش از کتاب قصه های خوب برای بچه های خوب
یک داستان از کتاب قصه های خوب برای بچه های خوب داستان معروف خرگوش باهوش است که در ادامه خلاصه‌ای از آن را تقدیم مس‌کنیم: روزی بود و روزگاری بود. در یک جنگل دور افتاده که پر از درخت ‌های میوه و سرو و کاج و گل‌ها و گیاه ‌های سبز و زیبا بود و آب و هوای بسیار با صفا داشت گروه زیادی از حیوانات و مرغ‌ها و جانوران گوناگون زندگی می‌کردند مانند میمون‌ها، خرگوش‌ها، گرازها، آهوها، کبک‌ھا، بز کوهی‌ها، کبوترها و خیلی از مرغ‌های صحرایی. و چون همه جور سبزی و میوه فراوان بود همه خوش و خرم روزگار بسر می‌بردند.
ولی یک شیر زورمند و ظالم هم در نزدیکی آن جنگل منزل گرفته بود و بلای جان آن حیوانات شده بود. هر روز درگوشه‌ای، پشت درختی یا بته گیاهی کمین می‌کرد و همین که یکی از حیوانات را تنها می‌یافت او را می‌گرفت و از هم می‌درید و گوشتش را می‌خورد. چون هیچ کس هم زورش به او نمی‌رسید نمی‌توانستند چاره‌ای بکنند و کم کم زندگی شیرین حیوانات آن بیشه از ترس شیر دچار تلخی و ناراحتی شده بود و هیچکدام نمی‌دانستند آیا صبح که از خانه و لانه بیرون می‌آیند سالم به خانه برمی گردند یا نه.

خلاصه یکی از داستان های قصه های خوب برای بچه های خوب را در این عنوان ارائه کردیم اما داستان خرگوش باهوش نوشته مهدی آذر یزدی در فراکتاب به صورت صوتی و رایگان عرضه شده است و در دسترس شماست.

داستان حق و ناحق مهدی آذریزدی

در دومین کتاب از مجموعه "قصه‌های تازه از کتاب‌های کهن "داستانی از "سیاست‌نامه خواجه نظام‌الملک"، برای نوجوانان، بازآفرینی شده است. داستان از آن جا آغاز می‌شود که در زمان خلافت "معتصم عباسی "یکی از امیران ترک از مرد کاسبی ۶۰۰ دینار قرض می‌گیرد و به او می‌گوید که ۴ ماه بعد قرضش را می‌پردازد. اما در زمان موعود از بازپرداخت پول سرباز می‌زند. مرد کاسب به قاضی شهر رجوع می‌کند. قاضی نیز در برابر امیر کاری از پیش نمی‌برد و به درگاه خداوند گریه و زاری می‌کند. مرد درویشی از او علت را می‌پرسد و او همه چیز را باز می‌گوید. مرد درویش او را به نزد پیرمرد چادردوزی می‌فرستد تا گره از کارش بگشاید و سرانجام مرد کاسب موفق می‌شود، با کمک پیرمرد چادردوز پولش را از امیر پس بگیرد. مطالب کتاب با طرح‌هایی سیاه و سفید همراه است.

آثار مهدی آذریزدی

شمار کتاب های مهدی آذر یزدی به نظم و نثر به بیش از ۳۰ اثر می‌رسد که آن‌ها را می‌توان چنین نام برد: قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب (سال ۱۳۳۵ تا ۱۳۶۳)، دوره هشت جلدی «قصه های خوب برای بچه های خوب» شامل دفترهای زیر است:
جلد ۱ - قصه‌های کلیله و دمنه، جلد ۲ - قصه‌های مرزبان نامه، جلد ۳ - قصه‌های سندبادنامه و قابوسنامه، جلد ۴ - قصه‌های مثنوی معنوی، جلد ۵ - قصه‌های قرآن، جلد ۶ - قصه‌های شیخ عطار، جلد ۷ - قصه‌های گلستان و ملستان، جلد ۸ - قصه‌های چهارده معصوم
قصه‌های تازه از کتاب‌های کهن (۱۳۴۴ تا ۱۳۵۱)، دوره ده جلدی «قصه‌های تازه از کتاب‌های کهن» شامل دفترهای زیر است: خیر و شر، حق و ناحق، ده حکایت، بچه آدم، پنج افسانه، مرد و نامرد، قصه‌ها و مثل‌ها، هشت بهشت، بافنده داننده، اصل موضوع
دیگر کتاب‌ها: گربه ناقلا، شعر قند و عسل، مثنوی بچه خوب، قصه‌های ساده برای نوآموزان و…

دانلود رایگان کتاب های مهدی آذریزدی

داستان خرگوش باهوش مهدی آذریزدی رایگان و به صورت صوتی در فراکتاب عرضه شده است و مجموعه کتاب قصه های خوب برای بچه های خوب با تخفیف ویژه به صورت نسخه الکترونیکی و چاپی موجود می باشد.

زندگی نامه مهدی آذریزدی برای کلاس پنجم

تحقیق صفحه ۵۸ کتاب نگارش فارسی پنجم دبستان زندگی نامه مهدی آذریزدی را بنویسید، می باشد.

شمس تبریزی