دیویی

کتابشناسی ملی

شابک

سال نشر

صفحات کتاب

کنگره

<h2 style="text-align: justify;">معرفی کتاب نگاهی بنیادین به نسبت اخلاق و فناوری اطلاعات&nbsp;</h2>
کتاب نگاهی بنیادین به نسبت اخلاق و فناوری اطلاعات نوشته سیدمحمدمهدی میرباقری می باشد و انتشارات تمدن نوین اسلامی آن را به چاپ رسانده است. این اثر یک بررسی عمیق و بنیادین از ارتباط بین اخلاق و فناوری اطلاعات است. این کتاب با تأکید بر نقش اخلاق در توسعه و استفاده از فناوری&zwnj;های اطلاعات، به دنبال پاسخ به چالش&zwnj;های اخلاقی ناشی از پیشرفت&zwnj;های تکنولوژیکی است.
نگاهی بنیادین به نسبت اخلاق و فناوری اطلاعات شامل چهار گفتار علمی استاد سیدمحمدمهدی میرباقری است که سه گفتار آن در تاریخ 1383/11/27 ، 1384/5/3 و 1385/9/25 در همایش های مرکز تحقیقات مخابرات ایران و گفتار چهارم در تاریخ 1385/12/19 در نشست &laquo;فرهنگ و رسانه های دیجیتال&raquo; ارائه شده است.<o:p></o:p>
در گفتار یکم، از پیوند &raquo;اخلاق&nbsp;توسعه&raquo; و&raquo;&laquo;فناوری اطلاعات&raquo; سخن گفته شده است. توسعه در دنیای کنونی را می&zwnj;توان فرایند جامع سیاسی، فرهنگی و اقتصادی دانست که هدف از آن، بهبود مستمر رفاه مادی همه انسان&zwnj;ها بر پایه مشارکت فعال و هدفمند در توسعه و توزیع منافع حاصل از آن است؛ بر این اساس و از نگاه اسناد بین&zwnj;المللی، &laquo;توسعه&raquo;، اصلی&zwnj;ترین حق جامعه بشری به شمار می&zwnj;رود و حقوق دیگر مانند &laquo;حق آزادی&raquo; را باید در چارچوب &raquo;حق&nbsp;توسعه&raquo; معنا کرد.<o:p></o:p>
در گفتار دوم، ابعاد بیشتری از منزلت اخلاق در فناوری اطلاعات شکافته می&zwnj;شود تا بتوان آثار تکامل الهی در ساحت فناوری اطلاعات را بازگو کرد. در این بحث، اشاره می&zwnj;شود که تمایلات مادی بشر، پایگاه اصلی شکل&zwnj;گیری &raquo;اخلاق&nbsp;توسعه&raquo; بوده که به پیدایش &laquo;حق&nbsp;توسعه&raquo; و &raquo;دستور توسعه&raquo; انجامیده است؛ یعنی بشر ابتدا به رفاه همه جانبه در زندگی خود گرایش یافته؛ سپس برای تأمین این رفاه، به یک نظام حقوقی روی آورده و سرانجام، سازمان&zwnj;های بین&zwnj;المللی را به استیفای این حقوق مکلف ساخته است؛ به همین جهت در تبیین نسبت &raquo;اخلاق&raquo; و &raquo;فناوری اطلاعات&raquo; باید فرایند &laquo;ارزشی، حقوقی و دستوری&raquo; مقوله &raquo;اخلاق&raquo; را کاوید تا بتوان رویکرد الهی را در این زمینه بسط داد و تشریح کرد. از نگاه استاد میرباقری، توسعه مادی در رفع بحران&zwnj;ها و تهدیدهای کنونی فناوری اطلاعات ناتوان است؛ چراکه اگر توسعه بر محور سودجویی دنیوی تعریف شود، ایثار و کرامت از معنا خواهد افتاد و تعارض و پراکندگی را درپی خواهد آورد. بر این مبنا، باید بر فطرت توحیدی بشر تکیه کرد و اخلاق الهی و فرهنگ عبودیت را زیربنای جهت&zwnj;گیری جامعه بشری قرار داد. اگر گسترش عبودیت و توسعه تقرب به درگاه الهی را به عنوان جان مایه اخلاق بشری بپذیریم، ایثار، تفاهم و امنیت اجتماعی شکل می گیرد و آسیب&zwnj;های فناوری اطلاعات روزبه روز کاهش می&zwnj;یابد و حتی در این فضا، تحول بنیادین رخ می&zwnj;دهد. به طور طبیعی چنانچه بشر به &raquo;اخلاق قُرب&raquo; روی آورد باید &laquo;حق قُرب&raquo; و &raquo;دستور قُرب&raquo; را نیز پی&zwnj;ریزی کند تا بتواند آثار تکامل الهی را در فناوری اطلاعات شاهد باشد.<o:p></o:p>
در گفتار سوم، در فرایندی عمیق&zwnj;تر، نسبت بین اخلاق و فناوری اطلاعات در جامعه&zwnj;پردازی و مدیریت آن بررسی می&zwnj;شود تا در این راستا بتوان به صورت هر چه دقیق&zwnj;تر، توسعه جوامع را مطالعه کرد.در همین راستا استاد، پیدایش جوامع را نتیجه همدلی&zwnj;ها، همفکری&zwnj;ها و همکاری&zwnj;ها می&zwnj;داند؛ به سخن دیگر که اخلاق اجتماعی یا خوبی&zwnj;ها و بدی&zwnj;های اجتماعی، ره آورد همدلی اراده&zwnj;ها و فناوری نیز نتیجه همفکری و همکاری آن&zwnj;هاست. اخلاق، از این منظر، امری مدیریت&zwnj;پذیر است؛ پس هم باید مدیران آن را شناخت و هم مدل مدیریت موجود و مدیریت مطلوب را دریافت؛ بنابراین در مرحله تحلیل چگونگی مدیریت اخلاق جامعه، عوامل اثرگذار بر مدیریت را به عوامل &laquo;تکوینی، تاریخی و اجتماعی&raquo; تقسیم می&zwnj;کند و نشانه&zwnj;های اراده&zwnj;های تصرف&zwnj;کننده در اخلاق جامعه را در این سه پایگاه می&zwnj;جوید .<o:p></o:p>استاد میرباقری پی&zwnj;جویی مدیریت اخلاق در حوزه اراده ها را نتیجه نگاه مؤمنانه به دستگاه خلقت می&zwnj;داند و معتقد است که در غیر این صورت اندیشمندان مادی، تمام پایگاه&zwnj;های اثرگذار بر ایجاد و توسعه جوامع را به جوشش و اشتداد مادی برمی&zwnj;گردانند.<o:p></o:p>
<p dir="RTL" style="text-align: justify; direction: rtl; unicode-bidi: embed; font-variant-ligatures: normal; font-variant-caps: normal; -webkit-text-stroke-width: 0px; text-decoration-thickness: initial; text-decoration-style: initial; text-decoration-color: initial; word-spacing: 0px;" data-lnum="26">در گفتار چهارم، پس از این که تأکید می&zwnj;شود که شبکه مدیریت مرکزیِ فناوری اطلاعات و ارتباطات در صدد است چهارچوب&zwnj;های مدیریتی جامعه اطلاعاتی را در راستای تأمین اهداف خود طراحی کند، مروری بر اعلامیه اصول ایجاد و ساخت جامعه اطلاعاتی انجام می&zwnj;شود و تفاوت اخلاق تعالی و اخلاق توسعه در فرایند ساخت جامعه اطلاعاتی مورد تأکید بیشتر قرار می&zwnj;گیرد؛ همچنین مسئله وابستگی تعریف اخلاق فناوری ارتباطات به &laquo;فلسفه ارتباطات&raquo; مطرح می&zwnj;شود.
<h2 style="text-align: justify;">گزیده کتاب نگاهی بنیادین به نسبت اخلاق و فناوری اطلاعات&nbsp;</h2>
یکی دیگر از نکات مطرح در جامعه&zwnj;شناسی این است که عامل همبستگی اجتماعی یا شکل&zwnj;گیری اجتماعی نیز اخلاقیات است. زمانی می&zwnj;توان گفت جامعه تشکیل شده است که میان افراد آن جامعه مشترکات انگیزشی موجود باشد؛ به سخن دیگر وحدت اجتماعی ریشه در وحدت انگیزه&zwnj;ها همدلی، همفکری و همکاری جامعه دارد. پایگاه وحدت اجتماعی همان پایگاه همدلی و همبستگی و همفکری و همکاری جامعه است.
اگر جامع&zwnj;های پایگاه همدلی و پایگاه همفکری (منطق مشترک) یا پایگاه همکاری (قراردادهای متناسب) نداشته باشد، به وحدت نمی&zwnj;رسد و جامعه&zwnj;ای ایجاد نمی&zwnj;شود. اگر تمایلات افراد هماهنگ نشود، به صورت جزیره&zwnj;های مستقل از یکدیگر زندگی می&zwnj;کنند. جامعه از آن جایی شکل می&zwnj;گیرد که وحدت بین تمایلات انسان آغاز می&zwnj;شود. مجموعه&zwnj;ای از انسان&zwnj;ها که هیچ انگیزه مشترکی ندارند و حتی ارضای نیازهای اولیه آن&zwnj;ها نیز مشترک نیست، هرگز نمی&zwnj;توانند یک جامعه تشکیل دهند.

کتابخوان و فروشگاه کتاب

نظرات کاربران و نقد و بررسی نگاهی بنیادین به نسبت اخلاق و فناوری اطلاعات