صفحات کتاب

کنگره

دیویی

کتابشناسی ملی

شابک

سال نشر

<h2 style="text-align: justify;">معرفی کتاب دانشنامه معماری بیومیمیکری و بیوفیلی&nbsp;</h2>
کتاب دانشنامه معماری بیومیمیکری و بیوفیلی تألیف محمود گلابچی و هادی محمودی&zwnj;نژاد در انتشارات دانشگاه معماری و هنر پارس چاپ و وارد بازار کتاب شده است.
ارتباط بین معماری و طبیعت، سوالات، امکانات و راه&zwnj;حل&zwnj;های زیادی را پیش روی انسان قرار داده است. امروزه شکل جدیدی از طراحی وجود دارد که نیازمند آن است انسان مدرن به فرآیندهای طبیعی نگاه کند و از آنها الهام گیرد. این فرآیندها دهه&zwnj;ها با ما همراه بوده&zwnj;اند، ولی تنها در سال&zwnj;های اخیر توانایی واقعی آن&zwnj;ها برای ما ظاهر شده است. سوال این است که آیا می&zwnj;توانیم از فلسفه حاکم بر ارگانیسم&zwnj;های طبیعت برای توسعه زندگی استفاده کنیم؟ جواب مثبت است و علم مرتبط با این به موضوع، بیومیمیکری نام دارد. &laquo;بیومیمیکری&raquo; شامل &laquo;بیو&raquo; به معنای &laquo;زندگی&raquo; و &laquo;میمِسیس&raquo; به معنای &laquo;تقلید&raquo;، حوزه جدیدی است که به مطالعه بهترین ایده&zwnj;های طبیعت و الهام از این طرح&zwnj;ها و فرآیندها به حل مشکلات انسان می&zwnj;پردازد. رویکردی که نسبت به فرآیندهای طراحی در این نوع معماری وجود دارد آن است که طراحان به طبیعت نگاه می&zwnj;کنند (به خصوص به ارگانیسم&zwnj;ها یا اکوسیستم&zwnj;ها) تا یک نیاز خاص انسانی را حل کنند. با این رویکرد، این نوع فرآیندهای رفتاری در طبیعت را به راه&zwnj;حل&zwnj;های طراحی مصنوع تبدیل می&zwnj;کنند.
بیومیمیکری را می توان ترکیبی از زیست&zwnj;شناسی، طبیعت و معماری دانست؛ هرچند که &laquo;استیون و گلس&raquo; در کتاب خود با نام &laquo;پنجه گربه&zwnj;ها و منجنیق&zwnj;ها&raquo; به معرفی بعضی نکات منفی نسبت به بیومیمیکری می&zwnj;پردازد. او برداشت&zwnj;های سطحی را &laquo;بیومیمیکری ساده لوح&raquo; می&zwnj;نامد. در واقع او دانشمندان و مخترعانی را ساده&zwnj;لوح می&zwnj;داند که دقیقاً از همان تکنولوژی&zwnj;هایی استفاده می&zwnj;کنند که در طبیعت می&zwnj;یابند و بدون هرگونه اصلاحی، آن را به خدمت انسان می&zwnj;گیرند. با اجرای طرح&zwnj;ها به این شکل، بخش عمده&zwnj;ای از طرح&zwnj;ها ناموفق بود&zwnj;ه&zwnj;اند.
بحران محیط&zwnj;زیست که امروزه به یک مسأله جدی و قابل تأمل بدل شده، حاصل دخالت و بهره وری نامعقول انسان از طبیعت پیرامون خود است که آن گستردگی و اهمیت موضوع، توجه دانشمندان را برای نجات آن برانگیخته است. امروزه این خطر هست که انسان زمین سکونت&zwnj;گاه و کشت&zwnj;پذیر خود را به نابودی بکشاند. فعالیت&zwnj;های بشر بیش از پیش فرا می&zwnj;رود، او با خطاها و کاربرد نابجای نیروهایش بخش&zwnj;های گسترده&zwnj;ای از جهان را ویران یا بی&zwnj;حاصل می&zwnj;گرداند. گسست از طبیعت و نظام&zwnj;های طبیعی در جریان زیست روزمره انسان شهرنشین یکی از دغدغه&zwnj;های مهم دوران معاصر تلقی می&zwnj;شود. پیوند با نظام&zwnj;های طبیعی به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی و همزمان با رشد جسمی، شناختی، احساسی و عاطفی از اهمیت ویژه&zwnj;ای در دیدگاه علوم روانشناسی و رفتارشناسی برخوردار می&zwnj;باشد.
به طور کلی فضای شهری عرصه&zwnj;ای بی بدیل برای تماس بی&zwnj;واسطه با دنیای فیزیکی است. دنیایی که در بستر طبیعت بکر زاده می&zwnj;شود و مجموعه&zwnj;ای از عوامل و فرآیندهای طبیعی را در بر می&zwnj;گیرد. از جمله مباحثی که در خصوص گرایش سرشتی انسان نسبت به مظاهر حیات مطرح می&zwnj;باشد، فرضیۀ &laquo;حیات دوستی&raquo; (بیوفیلیا) است. بر اساس این فرضیه افراد انسانی به طور طبیعی به سمت ارگانیسم های زنده و گیاهان و جانوران جذب می&zwnj;شوند و بشر نیازمند و مشتاق برای برقراری ارتباط با دنیای طبیعی است.
به عبارتی دیگر بین انسان و سایر سیستم&zwnj;های زنده کشش و پیوندی غریزی و فطری وجود دارد. از جنبۀ واژه&zwnj;شناسی اصطلاح &laquo;بیوفیلیا&raquo; به معنی &laquo;دوست داشتنِ حیات یا سیستم&zwnj;های واجد حیات&raquo; می باشد و برای نخستین بار توسط اریک فروم برای تبیین یک گرایش روانشناختی در خصوصِ &laquo;جذابیت هر آنچه زنده است&raquo;، مورد استفاده قرار گرفت. تمایل فراگیر جامعه بشری نسبت به ارتباط با سایر موجودات نظام زیست و حضور در محیط&zwnj;های طبیعی به عنوان بستر نخستین و بنیادین جریان زیست، طبق شواهد مستند گشته است.
این پرسش که آیا چنین جذبه&zwnj;ای با چنین جامعیتی ریشه در فطرت ذاتی نوع بشر دارد، مباحث نظری بسیاری را در این حوزه برانگیخته است. این نظریه&zwnj;ها قائل به پیوند غریزی و ذاتی انسان نسبت به محیط&zwnj;ها و عوامل طبیعی هستند. به عبارتی چنین کششی را فارغ از بعد زمان و مکان، سن، جنس و نژاد، میان تمامی افراد انسانی مشترک تلقی می&zwnj;نمایند.
کتاب دانشنامه معماری بیومیمیکری و بیوفیلی تأثیراتی در محققان نوظهور از رشته های علمی مختلف داشته است، و بر شالوده و بنیان نظری این مفهوم سایه افکنده است و انواعی از شواهد تجربی وامدار این فرضیه بوده&zwnj;اند. امروزه، علی رغم وجود پارهای از استثنائات، توجه از بنیان&zwnj;های نظری زیست&zwnj;گرایی به مفهوم کاربرد عملی زیستگرایی در صنعت ساختمان و طراحی معطوف شده است.
بر این اساس در این کتاب به مقوله پارادایم&zwnj;های نظری یا نظریه&zwnj;های مشهود در معماری بیومیمکری و بیوفیلی پرداخته شده و سعی شده است تا برای اولین بار در ایران، این مفاهیم در قالب دانشنامه&zwnj;ای موجز و مفید مورد اشاره و بررسی قرار گیرد.
<h2 style="text-align: justify;">گزیده کتاب دانشنامه معماری بیومیمیکری و بیوفیلی&nbsp;</h2>
مفهوم زیست&zwnj;شناسی موجود زنده اولین بار توسط &laquo;ارنست هیکل&raquo; و &laquo;هربرت اسپنسر&raquo; در قرن ۱۹ ارائه گردیده است. به اعتقاد اسپنسر قوانین عامی که در جوامع انسانی وجود دارند، شباهت کامل به قوانین طبیعی حاکم بر موجودیت زیستی، انسان&zwnj;ها و سایر جانوران دارند.
وی از سوی دیگر بر مفهوم انطباق خود به خودی موجود زنده با محیط در طبیعت تأکید داشت و همین مفهوم را به جوامع انسانی نیز تعمیم داد.

کتابخوان و فروشگاه کتاب

نظرات کاربران و نقد و بررسی دانشنامه معماری بیومیمیکری و بیوفیلی