راهنمای نگارش پایان نامه با طرح 90 سوال و جواب عامیانه

تألیف شهلا رضایی، مخصوص دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری است و مهارت هایی علمی در زمینه ی تحقیقات را آموزش می دهد.

پایان نامه آخرین مرحله از فعالیت یک دانشجو در مقطع رشته تحصیلی بوده و آخرین نمره ای که فرد در دانشگاه کسب می کند، خواهد بود. با مطالعه پایان نامه یک دانشجو می توان متوجه شد که وی تا چه اندازه روی محتوای دروسی که در طول تحصیل خوانده، تسلط پیدا کرده و تا چه اندازه اصول روش تحقیق، اصول طراحی مساله، پیدا کردن گپ های تحقیقاتی و اصول منبع یابی را می داند.

تمام مهارت های علمی، تحقیقاتی و مطالعاتی که دانشجو در طول دوران تحصیلی در مقطع مربوطه فرا گرفته است را می توان تا حدودی در پایان نامه وی مشاهده نمود و به قابلیت های علمی و تجربی او پی برد. هر پایان نامه خوب با یک ایده خوب شروع می شود.

امکان ندارد که شما بتوانید یک پایان نامه خوب، قابل دفاع و قابل ارجاع توسط دیگر محققان در سراسر جهان را بنویسید، در حالی که ایده خوبی پشت سر آن نباشد. وقتی چنین روندی طی نشود، موضوع خوبی هم پیدا نمی گردد و شما مجبور می شوید به ایده های تکراری و روتین روی بیاورید و شانس ارجاع توسط محققان جدید و قدیم را از دست می دهید.

گام اول در نوشتن یک پایان نامه خوب، بررسی ایده های خوب است. به این موضوع به اندازه کافی توجه کنید و سعی نمایید در نوشتن پایان نامه، ایده های خلاقانه را پیدا کرده و به صورت نوآورانه برای توسعه آن کار کنید.به عنوان مثال اگر در رشته کارشناسی ارشد پرستاری مشغول به تحصیل هستید، کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در این عرصه موضوع مهمی به شمار می رود. به خصوص که در کشور ما، در این عرصه در بیمارستان ها و مراکز درمانی کار زیادی صورت نگرفته و از نظر سخت افزاری و نرم افزار با کمبودهایی مواجه هستیم.

بنابراین یک ایده خوب برای دانشجویان این رشته، می تواند چگونگی تسهیل و تسریع در امور پرستاری در سطوح مختلف با اتکا به فناوری اطلاعات باشد. وقتی قرار است یک پرستار در یک شیفت، ده ها برگه را پر و امضا و تأیید کند، الکترونیکی کردن این فرآیند هم برای ارتقای بهره وری پرستار و هم برای تعامل بهتر با بیمار اهمیت پیدا می نماید.

اگر در رشته مهندسی صنایع مشغول به تحصیل هستید، می توانید ایده های خوب خلاقانه زیادی را دنبال کنید. مثلا چگونه می توان در نظام بانکداری کشور، مسئولیت اجتماعی را توسعه داد یا نظام مدیریت بازیافت در شهرداری ها و مراکز صنعتی چگونه می تواند سودآور باشد. اگر در رشته های علوم انسانی یا هنر مشغول به تحصیل هستید، با کوهی از موضوعات روتین و قدیمی در رشته خود روبرو خواهید شد.

خیلی ها برای رها شدن از سختی پایان نامه نویسی، به موضوعات متداول یا ترجمه شده روی می آورند. اما شما می توانید مجلات خلاقیت و نوآوری و سبک زندگی داخلی یا خارجی را مطالعه کرده و با توجه به رشته خود، موضوعات جالبی از آن ها بیرون کشیده و برای توسعه آن در تز ارشد یا دکترا استفاده کنید. پس همیشه دنبال یک ایده خوب باشید تا بتوان یک راهکار یا روش جالب و خلاقانه را با یک کار علمی نوآورانه از آن استخراج کرد. این امر سبب می شود که ارجاع به محصول نهایی شما صورت گیرد.

در بخشی از کتاب راهنمای نگارش پایان نامه با طرح 90 سوال و جواب عامیانه می خوانیم

با تصویب پروپزال و دست به کار شدن برای انجام پژوهش و طرح آن در مجامع علمی درون رشته، در بسیاری از اوقات نقطه نظرات متناقض و بعضاً بنیان افکن به پژوهشگر ارائه می شود. گاهی اوقات دانشجو در میانۀ راه دلسرد می شود، پایان نامه اش را کاری عبث، تکراری و بی ثمر می پندارد و حتی گاهی کار را نیمه کاره رها و به سراغ موضوع دیگری می رود. وقتی علت را جویا می شویم، می بینیم که شخص یا اشخاصی به محض شنیدن عنوان یا موضوع پژوهش، او را به تمسخر گرفته یا تکراری و بیهوده بودن آن را القاء کرده اند. در این مواقع، همراهی و دلگرمی استاد راهنما و مشاور نقش بسیار مهم و تعیین کننده ای دارد. اما در نهایت این دانشجو است که باید از پس مسأله برآید.

اگر تعهد و پشتوانۀ فکری و مطالعۀ قوی در فرد وجود نداشته باشد در پیمودن مسیر و پاسخ به منتقدان همیشگی با مشکل مواجه می شود. این امر خصوصا در پایان نامه هایی که در حوزه های نو و پیشرو انجام شود بیشتر است. از یاد نمی برم که روزی نزد یکی از اعضاء محترم هیأت علمی، با شنیدن حوزۀ کاری پایان نامه ام اساس کار را به زیر سوال برد و گفت چه دلایلی برای انجام این کار دارید؟ این سخن او در ابتدا موجب ناراحتی و اضطراب من شد اما با مرور دوبارۀ هدف و مسألۀ پژوهش با دلایل کافی در مقام پاسخگویی برآمدم. این کار ابعاد و اهمیت حوزۀ پژوهش را روشن و مرا در انجام پژوهش مصمم تر کرد. چنین اتفاق هایی اتفاقاً موجب تقویت توان بحث علمی و گفتگوی دانش مدارانۀ دانشجو خواهد شد.

نظرات کاربران و نقد و بررسی راهنمای نگارش پایان نامه