سال نشر

صفحات کتاب

کنگره

دیویی

کتابشناسی ملی

شابک

<h2 style="text-align: justify;">معرفی کتاب جریان شناسی اعتزال نو&nbsp;</h2>
<p><strong>کتاب جریان&zwnj;شناسی اعتزال نو: مجموعه مقالات&zwnj;جریان&zwnj;شناسی و نقد اعتزال&zwnj; نو (جلد اول)</strong> به کوشش محمد عرب&zwnj;صالحی توسط انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به چاپ رسیده است.</p>
<p>شناخت جریان&zwnj; اعتزال نو، نقد علمی و روشمند اندیشه&zwnj;&zwnj;های آنان در حوزه&zwnj;هایی چون فلسفه دین، حقوق، علوم قرآنی، نقد شخصیت&zwnj;های محوری این جریان در پنج جلد کتاب منتشر شده است. از قرن نوزدهم جریانی که می&zwnj;توان آن را &laquo;اعتزال&zwnj; نو&raquo; نامید با گرایش به اندیشه&zwnj;های معتزله تاریخی، برخی نظرات متکلمان معتزلی را احیا کردند. این گروه در جهان عرب بیشتر به &laquo;الاعتزال الحدیث&raquo; و &laquo;&zwnj;المعتزلة الجدد&raquo; معروف است.</p>
<p>گرچه معتزلیان جدید، درخاستگاه و منشأ پیدایش، عقل&zwnj;گرایی و بسیاری از مبانی کلامی، با معتزلۀ قدیم اشتراکات و تشابهاتی دارند، اما در تعریف عقل، نوع &nbsp;نگاه به دین و نصوص دینی و همچنین حوزۀ مسائلی که درگیر با آنند، از اساس متفاوت با معتزله تاریخی است.</p>
<p>این جریان امروزه بسیاری از کرسی&zwnj;های تدریس و تبیین دین اسلام در دانشگاه&zwnj;های کشورهای اسلامی و غربی را در دست دارند؛ بنابراین اصل شناخت این جریان&zwnj;، نقد علمی و روشمند اندیشه&zwnj;&zwnj;های آنان در حوزه&zwnj;هایی چون فلسفه دین، حقوق، علوم قرآنی، نقد شخصیت&zwnj;های محوری این جریان &nbsp;و همچنین مقایسه عقل وحیانی با عقل نواعتزالی یا همان عقل خودبنیاد، می&zwnj;تواند از موضوعات مهم عصر حاضر در مجامع علمی باشد.</p>
<h2><strong>معرفی مجموعه مقالات&zwnj;جریان&zwnj;شناسی و نقد اعتزال&zwnj; نو</strong></h2>
<p>عناوین مجموعه پنج&zwnj;جلدی مقالات&zwnj;جریان&zwnj;شناسی و نقد اعتزال&zwnj; نو به شرح ذیل است:</p>
<p>&nbsp;جلد اول با عنوان جریان&zwnj;شناسی اعتزال نو&nbsp;<br>جلد دوم با عنوان اعتزال نو و مسائل فلسفه دین اسلامی<br>جلد سوم با عنوان اعتزال نو و اندیشه&zwnj;های حقوقی، علم دینی و ...<br>جلد چهارم با عنوان چالش با ابوزید&nbsp;<br>جلد پنجم با عنوان عقل شیعی و عقل نواعتزالی</p>
<p>معتزله فرقه&zwnj;ای نام آشنا در دانش کلام محسوب می&zwnj;شود و معتزلیان در تقابل با منطق غالب اهل&zwnj;سنت که نقل&zwnj;گرایی پیشه کرده بودند، بر عقل&zwnj;گرایی تأکید کرده و در این راه مسیر افراط پیمودند و ازاین&zwnj;روی، عقل&zwnj;گرایی افراطی را باید از ویژگی&zwnj;های اساسی معتزلیان محسوب کرد. کتاب جریان&zwnj;شناسی اعتزال نو در پی یافتن پاسخ به پرسش&zwnj;های زیر است:</p>
<p>اینکه این دستگاه نوبنیاد را چگونه باید تعریف کرد و حوزه جغرافیایی از جهان اسلام که سخنان این گروه در آن رشد یا نفوذ پیدا کرده، کدام است؟</p>
<p>تقسیمات و گروه&zwnj;بندی&zwnj;هایی که برای این گروه به حسب تمایز افکار آنان می&zwnj;توان نمود، خاستگاه یا خاستگاه&zwnj;های مختلف این گروه در پیمودن این راه چه بوده است؟<br>آیا درد دین داشته&zwnj;اند یا صرفاً به خاطر غرب&zwnj;زدگی و تقلید از الگوهای غربی پس از رنسانس و به خصوص پس از مدرنیته کپی&zwnj;برداری کرده&zwnj;اند؟</p>
<h2>گزیده کتاب جریان شناسی اعتزال نو&nbsp;</h2>
<p>معتزله فرقه&zwnj;ای نام&zwnj;آشنا در دانش کلام محسوب می&zwnj;شود و معتزلیان در تقابل با منطق غالب اهل&zwnj;سنت که نقل&zwnj;گرایی پیشه کرده بودند، بر عقل&zwnj;گرایی تأکید کرده و در این راه مسیر افراط پیمودند و ازاین&zwnj;روی، عقل&zwnj;گرایی افراطی را باید از ویژگی&zwnj;های اساسی معتزلیان محسوب کرد.</p>
<p>معتزله در روزگار رواج اعتزال، یعنی در اواخر دوره اول خلافت عباسی (منتهی به اواسط قرن سوم هجری) از جریان افکار فلسفی بیگانه (یونانی، پهلوی، هندی و غیره) به عالم اسلام و ترجمه آثار آنان به شدت متأثر بودند. عکس&zwnj;العمل این عقل&zwnj;گرایی افراطی، حرکت اصحاب حدیث در اهل&zwnj;سنت و محدثین شیعه بود که می&zwnj;خواستند یک&zwnj;سره معارف کلامی و اعتقادی را از راه حدیث بفهمند (برگرفته از پیام آیت&zwnj;الله خامنه&zwnj;ای به کنگره جهانی هزاره شیخ مفید).</p>

جریان شناسی اعتزال نو

محمد عرب صالحی

<h2>معرفی انتشارات سازمان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی</h2>

<p>پس از پشت سر گذاشتن جنگ تحمیلی و بعد از آن که کم کم فضا برای ظهور و بروز اندیشه های فکری متفاوت آزاد شد. از طرفی ذهن هایی که تاکنون درگیر جنگ و حوادث آن بودند مجال تحقیق و تفکر یافتند و از سوی دیگر دشمن که در عصر پیکار سخت افزاری راه به جایی نبرده بود رو به عرصه فرهنگی آورد. ایجاد شبهات، تهیه مطالبی با محتوای زرد توسط دست&zwnj;های نفوذ در داخل کشور از یک سو و لزوم کار و تلاش در عرصه&zwnj;های مختلف فرهنگی نظری آسیب&zwnj;شناسی فرهنگی، حفظ فرهنگ ملی و مذهبی، تلاش در عرصه پاسخگویی به شبهات و تولید محتوای مناسب برای خوراک فکری اقشار تحصیلکرده و اهل مطالعه از سوی دیگر لزوم تشکیل موسسات فرهنگی همسو با انقلاب را بسیار نمایان ساخت.<br />
حسب الامر فرمایش رهبر بزرگ انقلاب در راستای فعالیت سالم فرهنگی آقای علی اکبر رشاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی را به عنوان نهاد علمی فکری دانشگاهی حوزوی با اهداف نظریه پردازی و نوآوری علمی در جهت توسعه و تعمیق معرفت دینی، بسط مطالعات راهبردی و کاربردی گره گشا در قلمرو حکمت و اندیشه دینی و فرهنگ و معارف اسلامی، تعمیق و تحکیم بنیادهای معرفتی گفتمان فکری انقلاب اسلامی، رفع نیازهای نظری جمهوری اسلامی زمینه نظامات اجتماعی رفتاری اسلام، ارائه الگوی مناسب اسلامی ایرانی، فعالیت در حوزه دین پژوهی فرهنگ و اندیشه و نظامات اسلامی ناظر بر نیازها و نظریه های نوپدید در سال 1373 تاسیس کرد. چند موسسه وابسته از جمله مرکز مطالعات پیشرفت و تمدن، مرکز رشد و نوآوری علوم انسانی اسلامی و کانون اندیشه جوان برای تحقق اهداف مشخص شده در اساسنامه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با وی همکاری می&zwnj;کنند. دفتر و فروشگاه مرکزی سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در تهران است اما این سازمان درشهر مقدس قم هم دارای دفتر و فروشگاه ارائه محصولات می&zwnj;باشد.<br />
این پژوهشگاه دارای شخصیت حقوقی مستقل و در حکم نهاد عمومی و غیر دولتی فعالیت می کند و شامل چهار پژوهشکده در حیطه های فرهنگ و مطالعات اجتماعی، دانشنامه نگاری دینی، نظام&zwnj;های اسلامی، حکمت و دین پژوهی است که هرکدام از این پژوهشکده های شامل چند گروه علمی با عناوین مختلف هستند و اهداف و برنامه های خاصی را دنبال می&zwnj;کنند و تولیدات محتوایی متناسب با نیاز جامعه و مسائل روز در حیطه های مختلف تهیه می نمایند. سازمان انتشارات قسمتی از موسسه است که وظیفه چاپ و انتشار محتواهای تولید شده را به عهده دارد.</p>

<h2>آدرس دفتر مرکزی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی</h2>

<p>تهران، خیابان شهید بهشتی، تقاطع اتوبان مدرس، پلاک56<br />
تلفن: 02188503341</p>


کتابخوان و فروشگاه کتاب

نظرات کاربران و نقد و بررسی جریان شناسی اعتزال نو